عمل ایمپلنت (کاشت) دندان
آیا با از دست دادن دندان‌ها احساس می‌کنید روزهای جوانی را پشت سر گذاشته‌اید؟ از دست دادن دندان و دندان‌های مصنوعی شل زندگی اجتماعی بسیاری را تحت الشعاع قرار می‌دهد. اما امروزه به لطف برنامه‌های درمانی مدرن می‌توان هر چیزی را از یک تک دندان افتاده تا قوس کامل دندان را جایگزین نمود. از دندانپزشک بخواهید تا گزینه‌های متفاوت ایمپلنت دندان مناسبب برای شرایط شما را برایتان توضیح دهد. اجازه ندهید روز دیگری از عمر گرانبهایتان در اندوه زیبایی از دست رفته سپری شود، هم اکنون نخستین گام را برای افزایش اعتماد به نفس خود وو جذاب ساختن لبخندتان بردارید!
ایمپلنت دندان ریشه دندانی مصنوعی است که طی یک عمل جراحی داخل فک ثابت می‌شود تا بتواند دندان جایگزین یا پل را در جای خود نگه دارد. مزیت استفاده از ایمپلنت، علاوه بر دائمی و محکم بودن آن این است که برای گذاشتن ایمپلنت لازم نیست حتماً دندانی در کنار آن وجود داشته باشد تا تکیه‌گاهش باشد و آن را نگه دارد. ایمپلنت با توجه به ظاهر طبیعی و ایجاد حسی مانند در دهان داشتن دندان واقعی راه‌حلی مناسب برای از دست دادن دندان است.
ایمپلنت از مواد گوناگون فلزی و سرامیک استخوان مانند سازگار با بافت بدن تهیه می‌شود. ایمپلنت گونه‌های متفاوتی دارد؛ یک گونه از ایمپلنت مستقیماً، مانند ریشه‌های طبیعی دندان، داخل استخوان فک قرار داده می‌شود، گونه دیگر زمانی به کار برده می‌شود که ساختار فک محدود باشد و دندانپزشک ناچار باشد ابتدا قالب فلزی ساخته شده متناسب با دهان بیمار را روی استخوان موجود قرار دهد.
ضرورت کاشت دندان
چنانچه دندان در اثر یکی از عوامل زیر از دست رفته باشد، می‌توان از ایمپلنت استفاده کرد:
- پوسیدگی دندان
- موفقیت‌آمیز نبودن روت کانال (عصب کشی)
- بیماری لثه (التهاب لثه و بافت‌های اطراف دندان)
- وارد شدن ضربه به دهان و آسیب دیدن دندان
- فرسایش بیش از اندازه
- نقص‌های مادرزادی
به علاوه در صورت از دست دادن چند دندان می‌توان از ایمپلنت به عنوان پایه‌ی بریج (پل) دندان یا دندان‌های مصنوعی استفاده کرد.
متقاضیان ایمپلنت دندان
پیش از هر گونه تصمیم‌گیری در مورد مناسب بودن انجام جراحی ایمپلنت دندان با دندانپزشک معالج خود مشورت کنید. بیمار متقاضی این عمل باید از سلامت کافی برخوردار باشد و برای ثابت ماندن ایمپلنت ساختار استخوانی مناسب و لثه‌های سالم داشته باشد. به علاوه ایمپلنت ممکن است راه‌حلی کارآمد برای افرادی باشد که نمی‌توانند از دندان مصنوعی استفاده کنند. احتمال موفقیت‌آمیز بودن ایمپلنت در صورت ابتلا به ناراحتی‌های مزمنی چون دندان قروچه یا روی هم فشردن فک و دندان‌ها یا بیماری‌های سیستمی مانند دیابت به نحو چشم‌گیری کاهش می‌یابد. ضمناً استعمال دخانیات و نوشیدن مشروبات الکلی نیز مانعی بر سر راه این عمل محسوب می‌شود.
روش انجام جراحی ایمپلنت دندان
دندانپزشک برای قرا دادن و ثابت کردن “ریشه مصنوعی” داخل یا روی استخوان فک جراحی انجام می‌دهد. این عمل در مطب دندانپزشکی تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. سپس روی ایمپلنت تا زمان جوش خوردن آن به استخوان با لثه پوشانده می‌شود. دندانپزشک در مرحله بعد روی ایمپلنت را باز می‌کند و میله مخصوص را به آن متصل می‌کند. میله و ایمپلنت در بعضی از ایمپلنتها واحد یگانه‌ای هستند که در جراحی اولیه داخل دهان قرار داده می‌شود. دندانپزشک در پایان دندان مصنوعی یا تاج را تهیه می‌کند که به میله ایمپلنت متصل می‌شود.
روش قرار دادن ایمپلنت دندان
اکثر عمل‌های جراحی ایمپلنت دندان در مطب دندانپزشک و گاهی در بیمارستان انجام می‌شود. بی‌حسی موضعی معمولاً برای این عمل‌های سرپایی کفایت می‌کند، اما گونه‌های متفاوتی از آرام‌بخش‌ها و مسکن‌ها، مانند نیتروز اکسید و آرام‌بخش درون وریدی یا خوراکی، نیز گاهی به کار برده می‌شود. عمل‌های جراحی جانبی، نظیر بزرگ کردن استخوان، نیز به صورت عمل‌های مجزا یا همزمان با قرار دادن ایمپلنت دندان انجام می‌شود. هر عمل جراحی با توجه به شرایط بالینی و ترجیح بیمار و دندانپزشک،جراح وی متفاوت خواهد بود.
دلیل سه مرحله‌ای بودن عمل جراحی
پرکاربردترین روش قرار دادن ایمپلنت دندان “راهبرد مرحله‌ای” است. ایمپلنت در مرحله نخست طی عمل جراحی جایگذاری ریشه دندان داخل استخوان و زیر لثه قرار داده می‌شود. پوشانده شدن ایمپلنت با لثه در زمان التیام یافتن و جوش خوردن با استخوان از آن در برابر نیروهای خارجی محافظت می‌کند. روی ایمپلنت پس از التیام یافتن و جوش خوردن کامل با برداشتن مقداری از لثه پوشاننده ایمپلنت باز می‌شود.
جراح در مرحله‌ی دوم، جوش خوردن و یکپارچه شدن ایمپلنت با استخوان را بررسی می‌کند و در صورت موفقیت‌آمیز بودن فرایند نوعی میله، به نام اباتمنت، را به ایمپلنت متصل می‌کند که از درون لثه خارج می‌شود. اباتمنت‌ها در انواع گوناگون و به صورت پیش ساخته در کارخانه یا سفارشی در لابراتوار دندانپزشک تهیه می‌شوند. سپس زمان کافی برای التیام یافتن لثه اطراف میله و شکلگیری حلقه‌ای در اطراف آن در نظر گرفته می‌شود. پس از آن دندانپزشک شرایط را بررسی و آماده بودن برای مرحله نهایی یعنی قرار دادن دندان یا دندان‌های مصنوعی را اعلام می‌کند.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده غالباً می‌توان میله و ایمپلنت را همزمان در دهان قرار داد. البته این همزمانی محدودیت‌های دارد، اما دیگر نیازی به انجام جراحی دوم و باز کردن روی ایمپلنت نخواهد بود. در هر حال همچنان باید اجازه داد تا فرایند التیام به خوبی انجام شود و ایمپلنت و استخوان به یکدیگر جوش بخورند.
در این بین باید از میله‌ها در برابر نیروهای ناشی از جویدن محافظت کرد تا عمل جوش خوردن و التیام یافتن به خوبی انجام شود. پس از آن که زمان کافی سپری شد و دندانپزشک یکپارچه شدن ایمپلنت و استخوان را تایید کرد، مرحله پایانی ترمیم انجام می‌شود. دندان مصنوعی در این مرحله ساخته می‌شود و به ایمپلنت متصل می‌گردد.
ایمپلنت یک مرحله‌ای چیست؟
در این روش نیازی به پوشاندن روی ایمپلنت با لثه نیست و ایمپلنتی یک تکه‌ای با حلقه فلزی پیرامونی به گونه‌ای طراحی می‌شود که هنگام التیام یافتن استخوان از لثه بیرون بزند. میله پس از سپری شدن زمان التیام به ایمپلنت به گونه‌ای متصل می‌شود که امکان ساخت تاج جایگزین دندان از دست رفته فراهم گردد. تکنیک یک مرحله‌ای در روشی دیگر با اتصال سریع میله موقت التیام دهنده به ایمپلنتی دو تکه‌ای انجام می‌شود که تقریباً به روشی مشابه با ایمپلنت یک تکه‌ای از لثه بیرون می‌زند. با توجه به این که میزان موفقیت هر دو ایمپلنت یک و دو مرحله‌ای مشابه است، باید در مورد بهترین روش با دندانپزشک مشورت نمود و شیوه انجام عمل‌های یک یا دو مرحله‌ای را به تفصیل بررسی کرد.
روش مراقبت از ایمپلنت
بهداشت نامناسب دهان و دندان یکی از دلایل اصلی موفقیت‌آمیز نبودن ایمپلنت محسوب می‌شود. بنابراین استفاده از نخ دندان و حداقل روزانه دو بار مسواک زدن اطراف بخش‌های ثابت و نگهدارنده ایمپلنت بسیار مهم است. دندانپزشک توصیه‌ها و راهنمایی‌های لازم را در خصوص نحوه مراقبت از ایمپلنتهای جدید به بیمار ارائه می‌دهد. گاهی باید روزانه بیش از ۴ بار اطراف ایمپلنتها را تمیز کرد تا از حفظ سلامت لثه‌ها مطمئن شد.
هزینه ایمپلنت دندان
قیمت ایمپلنت به دلیل لزوم انجام جراحی بیشتر از بریج (پل دندان مصنوعی) است. البته صندوق‌های بیمه هزینه بعضی عمل‌های دندانپزشکی و بخشی از عمل‌های ترمیمی را تحت پوشش قرار می‌دهند. برای آگاهی از روند و طرح‌های خاص بیمه با دندانپزشک خود مشورت کنید.
سوالات رایج
مدت زمان تکمیل فرایند ایمپلنت
تکمیل این فرایند بیش از ۹ ماه زمان می‌برد. چون سرعت التیام یافتن و جوش خوردن لثه هر بیمار متفاوت است، زمان نهایی شدن ایمپلنت نیز به تبع آن متغیر است. فرایند التیام پس از جراحی قرار دادن ایمپلنت و میله‌ها بیش از ۶ ماه طول می‌کشد، حال آن که روند متناسب شدن دندان جایگزین با فضای در نظر گرفته شده ظرف کمتر از دو ماه انجام می‌شود. گاهی اگر کیفیت استخوان بیمار مناسب باشد، می‌توان جراحی قرار دادن میله‌ها و جایگذاری تاج را در یک جلسه به پایان رساند.
میزان موفقیت‌آمیز بودن ایمپلنت
میزان موفقیت‌آمیز بودن ایمپلنت به نوع دندان و موقعیت آن در دهان و همچنین وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد.
دردناک بودن ار
تحمل قدری درد هنگام جراحی ایمپلنت دندان دور از انتظار نیست. بااین حال اغلب بیماران پس از جراحی اذعان می‌دارند که درد این عمل در مقایسه با درد کشیدن دندان به مراتب کمتر است. دندانپزشک برای قرار دادن ایمپلنت دندان باید برش‌هایی را داخل لثه ایجاد کند، برای این منظور محل مورد نظر بی‌حس می‌شود. به علاوه دنداپزشک پیش از شروع عمل مسکن در اختیار بیمار قرار می‌دهد و مسکن‌هایی را نیز برای بعد از عمل تجویز می‌کند.
مطالب مرتبط: